• home
  • Wat wij doen
    • organisatieontwikkeling
    • training
    • Innovatie
  • Contact
Contact Us
Send
SnepvangersSnepvangers
  • home
  • wat wij doen
    • organisatieontwikkeling
    • training
    • Innovatie
  • Contact

Compassie in tijden van Corona

Kinderen de hele dag thuis, ouders thuis, ongemakkelijke passages op de stoep als je er toch even uit gaat, hele nare beelden in de media, moeilijk te bevatten cijfers. Toenemende zorgen om jezelf, je naasten, je buren ..

Het effect van de Coronacrisis op ons en het dagelijks leven
is ongekend. Dit hebben we nog nooit eerder meegemaakt. De onzekerheid is
enorm, over waar we precies mee te maken hebben, wat er aan gedaan moet worden
en hoe lang het nog gaat duren. We houden ons vast aan de informatie die we via
de media krijgen, en aan de hoop dat de deskundigen en de overheid weten waar
ze mee bezig zijn. De ‘intelligente lock down’ klinkt oké en inmiddels snapt
iedereen de logica en noodzaak van de ‘social distancing’ strategie.
Tegelijkertijd beginnen mensen te beseffen dat die anderhalve meter zo’n
verschijnsel is dat in de maatschappij wel eens het nieuwe normaal zou kunnen
gaan worden. Het begint door te dringen dat dit niet zomaar voorbij gaat en dat
de effecten van de Coronacrisis nog heel lang zullen nadreunen, ook als straks
het virus bedwongen is.

De situatie zoals het was is voorbij en waar het naartoe gaat
weten we gewoon niet. De sociale wetenschappen leren ons dat zo’n periode als
nu een transitietijd is. Een overgangstijd, een ‘in between’ periode waarbij
het oude vertrouwde losgelaten moet worden en het nieuwe nog moet ontstaan. Dat
is voor ons mensen in principe altijd angstig en dus stressvol. Zeker bij zo’n
crisis als deze, met een virus als onzichtbare vijand. Dat vergroot het gevoel
van onveiligheid en onzekerheid. Dit heeft op ons allemaal effect, en we
reageren er allemaal op onze eigen manier op. Het kan zinvol zijn daar iets
meer bewust van te zijn, voor jezelf en voor de mensen om je heen.

Er treden in deze crisistijd processen op in ons brein die
vergelijkbaar zijn met reacties op rouw. Dat is binnen de psychologie
uitgebreid onderzocht. Je krijgt slecht nieuws, of je verliest iets. Er wordt
je iets aangedaan en je kan er niet meteen iets aan doen. Met deze onzekere en
onprettige realiteit moet gedeald worden, en dat kan allerlei reacties
oproepen. Vaak begint het met ontkenning. Ik moet toegeven dat ikzelf best lang
in een staat van ontkenning heb gezeten. ‘Zo erg is dit toch allemaal ook weer
niet? China, tja. Italië, tja.. dat zal bij ons toch allemaal wel meevallen?’
Dat was mijn reactie in eerste instantie. Mijn brein kon de omvang van de
crisis en de consequenties die het voor mijn leven en werk zou hebben blijkbaar
niet meteen aan. Ik ging echt niet op voorhand al toegeven dat ik binnenkort
mijn werk als trainer niet meer zou kunnen uitoefenen en dat mijn optreden met
de band niet door zou gaan. No way. Dus was het er nog even niet. Bizar, denk
ik nu. Hoe kan je al die feiten over wat er in andere landen gebeurt nou
negeren? Nou, dat kon ik dus prima. Ik ben me nu bewuster van mijn reacties op
de nieuwe situatie, en zie bij mezelf nog van alles voorbij komen. Van
boosheid, tot verdriet, tot sterk willen relativeren, tot uitrekenen dat als
het eind april weer normaal is dat dan de schade voor mijn werk nog te doen is,
tot alles rationaliseren en de voordelen van zo’n crisis willen benadrukken. De
theorie vermeldt dat dergelijke reacties in feite allemaal stressreacties zijn.
En eigenlijk allemaal emotionele responsen op de nieuwe, ongemakkelijke situatie.
Dat gebeurt vanzelf en we hebben het nodig om de vervelende realiteit op de één
of andere manier te verwerken.

Misschien kunnen we elkaar daarbij helpen? Bij het doormaken
van die psychologische processen die optreden in een periode als deze, en daar
wat bewuster mee om te gaan. Rutte zei het heel mooi: ‘Let een beetje op
elkaar’. En dat gebeurt: er ontstaan honderden hartverwarmende initiatieven in
de samenleving, variërend van solidariteit betuigen met de mensen in zorg tot
boodschappen doen voor de buren. Maar misschien is het ook wel goed om elkaar
op het psychische vlak een beetje in de gaten te houden. En compassie te hebben
met je eigen stressreacties en die van anderen.

Want afhankelijk van onze psychische bagage krijgen we
allemaal onze eigen vervormingen door stress. Je merkt het als reacties op
alledaagse dingen ineens onverwacht heftig zijn. Vloeken tegen de televisie.
Als iemand doordraaft in een discussie en niet meer kan stoppen. Als
beschuldigingen steeds onredelijker worden. Als iemand blijft klagen dat ie
overal alleen voor staat. Als iemand maar blijft ongevraagd adviezen geven. Als
iemand zich terugtrekt en somber blijft. Als iemand maar blijft kritiek uiten,
of nergens meer aan mee wil doen… Allemaal alarmsignalen dat iemand misschien
zonder het door te hebben niet goed kan dealen met de ontstane situatie. Let
daar een beetje op en help elkaar.

Manu Busschots, oprichter van Stichting Klimaatgesprekken,
trekt bij het omgaan met de Coronacrisis een parallel met de klimaatcrisis. Hij
geeft 7 praktische tips om het ongemak en de stress over de situatie
hanteerbaarder te maken.

  1. Beperk negatieve prikkels; doseer het nieuws over de crisis. Niet de hele dag het nieuws volgen, maar kies één moment.
  2. Oefen in dankbaarheid voor wat er gewoon wel is. Geniet van je vrienden en dierbaren, heb lol, geniet van het weer.
  3. Balen moet, strijden is zinloos; accepteer wat je kan, baal van wat je niet kan. Ontken niet dat je hiervan baalt, maar verspil ook geen energie aan wat buiten je macht ligt
  4. Zorg voor ‘dekentjes’ en ‘ventieltjes’; weet waarmee je jezelf kan verwennen en verwarmen en doe dat ook. Gun jezelf Netflix met chocola. En weet ook waarmee je stoom kunt afblazen, zoals even een rondje hardlopen, muziek maken of keihard muziek luisteren.
  5. Train your monkey brain, ofwel kalmeer het gevaarsysteem in je brein. Laat je niet meeslepen door te veel negatieve gedachten. Probeer te mediteren of doe af en toe een Mindfulness oefening.
  6. Doe dingen die je wél kan doen, zoals tuinieren, de zolder opruimen. Dat vermindert het gevoel van onmacht
  7. En last but not least: oefen in compassie, voor jezelf en voor anderen. Oefen in troostende woorden en troostende acties. Gun jezelf en de ander dat je het moeilijk vindt of ook niet weet wat je moet doen of vinden, en dat je af en toe even raar gedrag vertoont.

En dan? Op een gegeven moment komt er een punt dat je de
nieuwe situatie leert accepteren. Dat je nieuwe kansen ziet en de nieuwe
realiteit leert omarmen. Dat je nieuwe krachten in jezelf ontdekt en jezelf als
het ware opnieuw leert uitvinden. In deze situatie kan dat betekenen dat je
nieuwe initiatieven ontwikkelt, bijvoorbeeld op het gebied van online werken,
of juist dat je leert dat eindelijk eens een tijd niets doen eigenlijk heel
helend voor je is.

Let dus op elkaar, en let ook op jezelf. Heb compassie voor
de ander en vooral ook voor jezelf. En sta open voor de nieuwe inzichten die je
over jezelf opdoet en de nieuwe krachten en kwaliteiten die misschien nu ineens
naar buiten komen. Vind jezelf opnieuw uit, maar wees niet te streng. Daslief.

3 april 2020 / 1 Comment /  1

De VOORT innovatiemethode

Als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Bij ondernemen hoort veranderen, vernieuwen, experimenteren. Elke organisatie of afdeling krijgt te maken met de noodzaak of wens om te veranderen, of nieuwe ideeën voor producten of diensten te ontwikkelen. Kort gezegd: om te innoveren. Maar hoe doe je dat?

Misschien ken je de brainstormsessies wel: veel inspiratie, goede energie, heel veel geeltjes met echt goede ideeën. Toch blijkt in de praktijk vaak dat de waan van de dag weer snel in werking treedt en dat er met de meeste van die goede ideeën te weinig gebeurt.
Wat zou het mooi zijn als je juist die waan van de dag kon doorbreken. Als je het proces van innoveren breder kon maken dan alleen het doen van een brainstorm, en het van startvraag tot implementatie kon doorlopen en afmaken.

De VOORT innovatiemethode is zo’n aanpak: een gestructureerde aanpak gebaseerd op de principes van design thinking. Het is een proces dat je met een team van begin tot eind als een soort expeditie doorloopt.Voort gebruikt als metafoor een innovatie-expeditie, waarbij je in 5 fasen als het ware 5 eilanden aandoet.

  1. Het eerste eiland is Vertrekken. Hier begint de reis: dit is de voorbereidingsfase. Wat is de startvraag, wat willen we vernieuwen of verbeteren, in welke richting hebben we innovatie nodig? In deze fase creëer je de juiste focus voor je expeditie, stel je het juiste team vanuit de organisatie samen en bepaal je de richting en de criteria voor je eindresultaat.
  2. Het tweede eiland is Ontdekken. Nu ga je divergeren en je laten inspireren. Loskomen van je eigen patronen. Je gaat letterlijk op onderzoek uit en met een open blik rondkijken. Wat leeft er onder de doelgroep? Welke trends en ontwikkelingen kunnen relevant zijn? Welke inzichten kunnen bijdragen aan de innovatieopdracht?
  3. Het derde eiland is Ontwikkelen. Hier komen alle inzichten bij elkaar en ga je in een aantal sessies brainstormen, veel ideeën bedenken, een selectie maken en vervolgens een tiental innovatie-concepten uitwerken.
  4. In het vierde eiland: Reflecteren, ga je de bedachte concepten testen. Wat vindt de doelgroep ervan? Wat werkt en wat niet? In deze fase moet je streng zijn: je stopt met wat niet werkt en verbetert de concepten die wel werken. Het resultaat van deze fase is 3 tot 5 innovatieconcepten die getest zijn en verder uitgewerkt zijn tot concrete en haalbare business cases.
  5. Het vijfde eiland is Terugkeren: uiteindelijk presenteert het team een paar goed doordachte en haalbare business cases, met daarbij een helder plan voor de stappen die gezet moeten worden voor de daadwerkelijke uitvoering.

De VOORT methode kan in verschillende varianten doorlopen worden. Ben je benieuwd of het iets voor jou of je organisatie is? neem contact op en dan bespreken we het vrijblijvend.

3 januari 2018 /  

Los miscommunicatie op met de ijsberg!

Miscommunicatie grootste veroorzaker van falende samenwerking

We communiceren continu en vanzelfsprekend met elkaar. Erg efficiënt is het echter meestal niet: 80 procent van wat we communiceren wordt anders begrepen dan bedoeld. Goedbeschouwd is in onze contacten met anderen miscommunicatie eerder regel dan uitzondering. In de dagelijkse praktijk is dat vaak niet erg. Soms hebben we aan een half woord genoeg, vallen misverstanden eigenlijk niet op of is het belang ervan niet zo groot en ‘laten we het gaan’. In een professionele situatie zijn de belangen al sneller groter en leidt miscommunicatie eerder tot verstoorde relaties en schade. Het niet adequaat adresseren van miscommunicatie op het werk is de grootste veroorzaker van verspilling, tijdverlies, conflicten en falende samenwerking.

Ruis – vooral tussen onze oren

Er zijn veel factoren die ruis veroorzaken in onze communicatie met anderen, en zo tot miscommunicatie leiden. Dit kunnen afleidingen buiten ons zelf zijn, zoals lawaai of drukte tijdens een gesprek.

De meeste misverstanden ontstaan echter tussen onze oren. We interpreteren veel en vullen van alles in, worden afgeleid door gedachten terwijl iemand tegen ons praat, zien dingen bij de ander die er niet zijn en gaan er andersom te makkelijk van uit dat de ander ‘wel snapt wat ik bedoel’. Uit breinonderzoek komt steeds meer fysiek bewijs naar voren dat onze hersenen informatie zelf invullen en ‘gokken’ naar wat een ander bedoelt of zelfs zal gaan zeggen. Ook schatten onze hersenen steevast het bestaan van wederzijds begrip te optimistisch in.

Miscommunicatie ontstaat dus omdat onze informatie-uitwisseling doorgaans niet een erg zorgvuldig proces is. Hoe los je dat dan op? Meestal niet door het ‘nog een keer uit te leggen’. Misverstand over de woorden zelf is er niet zo snel. Het gaat om de betekenis die we aan die woorden geven.

Do not climb on pipe - zonder commentaar

Woorden zeggen minder dan we denken.

We communiceren zowel verbaal, met woorden, als non-verbaal, met onze gezichtsuitdrukking, stemgebruik en lichaamstaal. Woorden lijken bepalend, maar de invloed van het verbale deel is geringer dan we meestal denken. De inhoud van de woorden die we uitwisselen speelt maar voor een klein deel mee in de gehele communicatie. Verreweg de meeste informatie communiceren we non-verbaal. Uit onderzoek blijkt dat we iemands lichaamstaal automatisch ‘lezen’ en dus eerst ervaren hóe iemand iets zegt, en in tweede instantie pas luisteren naar wát iemand zegt. Het is de toon die de muziek maakt..

De betekenis van de communicatie wordt daardoor grotendeels bepaald door de informatie die de lichaamstaal ons geeft. Dit gaat veelal onbewust.

Hoe kan je als professional de communicatie beïnvloeden en miscommunicatie oplossen?

Gebruik de communicatie-ijsberg

De Amerikaanse psycholoog David McClelland (1917-1998) staat bekend als de grondlegger van de ijsberg als metafoor voor persoonlijke en interpersoonlijke processen. Veel toepassingen van de ijsberg zijn afgeleid van zijn model.

Hoe werkt het model als interventie-instrument in communicatieprocessen? Ofwel, hoe kan je met behulp van de ijsberg communicatie beïnvloeden?

 

 

Het ijsberg-model beschrijft 4 niveaus van communicatie:

  • Inhoudsniveau. Dit is het niveau van het expliciete doel en het primaire onderwerp van het gesprek of de vergadering. Zoals de nieuwe wervingscampagne van de organisatie, het functioneren van een collega, of de voetbalwedstrijd van gisteravond.
  • Procedureniveau. Dit is het niveau van de structurering van het gesprek. Meestal hanteren we in een gesprek ‘regels’ over de procedure, maar deze worden niet altijd uitgesproken. Is het gesprek informeel of formeel, los en open of strak gestructureerd? Wat is de agenda, kop en staart? Wat is de volgorde waarin zaken aan de orde komen, de tijd die er voor wordt uitgetrokken, de spreektijd die mensen hebben, of de wijze waarop besluiten en afspraken tot stand komen? Zijn er tussentijdse ordeningen, samenvattingen of agendawijzigingen?
  • Relatieniveau. Dit is het niveau van de onderlinge menselijke verhoudingen in het gesprek. Wat vind je van elkaar? Hoe denk je over de ander? Wat is de sociale verhouding? Wat speelt er; welke voorgeschiedenis is er? Welke belangen spelen er ten opzichte van elkaar?
  • Gevoel-niveau. Dit is de laag van je persoonlijke gemoedstoestand, je emoties en gedachten, je humeur en de wijze waarop die beïnvloed worden door het gesprek en op hun beurt het gesprek beïnvloeden.

In communicatie spelen alle 4 niveaus een rol, maar niet altijd even zichtbaar. Hoe dieper ‘onder water’, hoe minder zichtbaar en vaak groter de invloed. Vaak blijven zaken vanaf het procedureniveau en daaronder onbesproken en impliciet. De invloed van processen die zich op de lagere niveaus afspelen op de communicatie is echter groot.

Daarnaast volgt de vorm van de informatie ongeveer het zelfde patroon: de verbale informatie nemen we het meest bewust tot ons, maar is vaak van minder gewicht dan de manier waarop de informatie gebracht wordt, via de meer onbewuste, ‘onder water gelegen’ non-verbale communicatie.

Bewuste interventies – schakelen.

Zit er ruis of spanning in de communicatie, loopt het gesprek stroef, merk je bijvoorbeeld dat je jezelf aan het herhalen bent of voelt het alsof er iets niet klopt, kijk dan in gedachten naar de communicatie-ijsberg en doe een bewuste interventie. Ga ‘onder water’, ofwel schakel naar een dieper gelegen niveau en benoem wat je daar ziet. Haal het verbaal ‘boven water’. Als je dat af en toe toepast, verhoog je de transparantie in een gesprek, maak je problemen sneller onschadelijk en verstevig je het contact met de ander.

Hoe:

Stap 1: onderbreek op de een of andere manier het gesprek. Zeg ‘stop’, ‘wacht even’, of ‘moment’, of neem even een denkpauze.

Stap 2: benoemen iets van een dieper gelegen niveau. Maak het bespreekbaar, ook als je zelf nog niet precies weet wat er aan de hand zou kunnen zijn. Schakel naar:

  • Procedureniveau: het kan zijn dat je de structuur duidelijker moet krijgen en betere afspraken over het gesprek moet maken. Bijvoorbeeld over wat het werkelijke doel van het gesprek is, wat de agenda is, wat er van jouw en je gesprekspartner precies verwacht wordt en hoe lang het gesprek duurt. Dit kan al veel onduidelijkheid wegnemen en ongemakkelijkheden oplossen.
  • Relatieniveau: de ruis kan worden veroorzaakt door een verstoorde relatie, bijvoorbeeld omdat je het niet eens bent met de rolverdeling in het gesprek op dat moment. Of omdat je denkt dat de ander iets van jou verwacht waar je niet aan kan of wilt voldoen, of omdat er nog iets speelt uit het verleden dat niet is opgelost.
  • Gevoelsniveau: ook op het diepst gelegen niveau van emoties kan de verstoring veroorzaakt worden, bijvoorbeeld omdat je je voor het blok gezet voelt, of ziet dat de ander met zijn gevoel worstelt, of omdat je denkt dat de ander boos is. Of omdat je zelf zo boos of blij bent dat je überhaupt geen normaal gesprek kunt voeren.

Stap 3: bespreek wat er volgens jou speelt op het diepere niveau. Benoem je twijfel of je gevoel, geef aan wat je denkt of ziet bij de ander en check dat. Wat vindt de ander (of anderen) ervan? Klopt het? Hoe helpt het bespreken hiervan je verder?

Stap 4: schakel weer terug naar de inhoud. Check of je verder kan en pak de draad weer op.

Toepassingen, voorbeelden

Soms is het belangrijk om niet de voor de hand liggende oplossing -op inhoudsniveau- te kiezen, maar stil te staan bij behoeftes op dieper gelegen niveaus. Zoals de behoefte om gewoon gehoord te worden..

http://www.skillbox.nl/wp-content/uploads/2015/10/It_s-Not-About-The-Nail.mp4

It’s Not About The Nail Jason Headley

https://www.youtube.com/watch?v=-4EDhdAHrOg

 

29 oktober 2015 /  

Posts navigation

Popular Posts

  • Compassie in tijden van Corona april 3, 2020
  • De VOORT innovatiemethode januari 3, 2018
  • Ontwikkelen met rapid prototyping door co creatie maart 4, 2016
  • Kanttekeningen bij lineaire trainingontwikkeling maart 4, 2016
  • Vertrouwen als vaardigheid december 23, 2015

Recente reacties

  • Jacqueline op Compassie in tijden van Corona
  • De heer WordPress op Hallo wereld!

Archief

  • april 2020
  • januari 2018
  • maart 2016
  • december 2015
  • oktober 2015

Categorieën

  • Geen categorie
  • Uncategorized

Meta

  • Inloggen
  • Berichten feed
  • Reacties feed
  • WordPress.org
  • Home
  • Organisatie
  • Wat doen wij
  • Contact

Snepvangers Consultancy
De Pionier
Grebbeberglaan 15
3527 VX  Utrecht
030 296 44 64